จากใจ บ.ก.ใกล้ตัว Lite Talk

ฉบับที่ ๒๑๗ หญิงกับชาย ปฏิบัติธรรมต่างกันอย่างไร?

ก่อนปฏิบัติธรรม
ชายย่อมรู้สึกว่าตนเป็นชาย
หญิงย่อมรู้สึกว่าตนเป็นหญิง
อยู่ด้วยกันตามฐานะทางกฎหมาย
ก็ด้วยความเป็นสามี ความเป็นภรรยา
ไปวัดด้วยกันตามความเข้าถึงพระ
ฝ่ายชายยื่นของสังฆทานถึงมือพระได้
ขณะที่ฝ่ายหญิงต้องวางลงบนผ้ารับเท่านั้น


แต่เมื่อปฏิบัติธรรมเจริญสติ
ทุกคนต่างได้รับโอกาสทางเพศเท่าเทียมกัน
เพราะพระพุทธเจ้าท่านให้เริ่มต้นเหมือนๆกัน
คือ มีสติเห็นว่า
กำลังหายใจออกหรือหายใจเข้า
เดี๋ยวลมเข้า เดี๋ยวลมออก
เดี๋ยวลมยาว เดี๋ยวลมสั้น
ลมหายใจไม่แบ่งเพศ
จะชายหรือหญิงก็เห็นเหมือนๆกันอย่างนี้


กล่าวโดยย่นย่อ
เมื่อเห็นความไม่เที่ยงของลมหายใจ
แล้วต่อยอดเป็นการเห็นความไม่เที่ยง
ของทุกข์สุขอันมากับลมหายใจ
หายใจแล้วอึดอัด หายใจแล้วสบาย
ตลอดจนเห็นความไม่เที่ยง
ของอะไรๆอื่นใดในขอบเขตกายใจนี้
ในที่สุดก็ได้ชื่อว่า ปฏิบัติเพื่อมีสติอันเดียวกัน


เมื่อมีสติ
เมื่อมีสมาธิ
เห็นกายสักแต่เป็นรูป
เห็นจิตสักแต่เป็นภาวะรู้
ก็จะถึงความรู้ว่าจิตไม่มีเพศ
และแม้แต่องค์ประกอบทางกาย
ที่เป็นของแข็ง ของเหลว 
ของอุ่น และของพัดไหว
ก็ไม่มีเพศ ไม่มีหน้าตาตัวตนเช่นกัน


ถ้าจะต่าง
ก็ต่างตามภาวะของบุคคลเป็นคนๆ
เช่น จะหญิงหรือชายก็ตาม
หากจิตใจหวั่นไหว ฟุ้งซ่านง่าย
ย่อมกลับไปกลับมา ท้อแท้บ่อย
ลังเลสงสัยได้ทุกวัน
วิ่งตะลอนหาอุบายลัดสำเร็จรูปไปเรื่อย


ต่อเมื่อจับจุดถูก
ถึงวันที่รู้จริงๆว่า
อะไรมีให้ดูอยู่เดี๋ยวนี้
ก็ดูไปอย่างนั้น
เบลอๆก็ยอมรับว่าเบลอๆ
ชัดขึ้นก็รับรู้ว่าชัดขึ้น
จิตแกว่งก็ยอมรับว่าจิตแกว่ง
จิตนิ่งก็รับรู้ว่าจิตนิ่ง
นั่งหลังงอก็ยอมรับว่านั่งหลังงอ
ยืดหลังตรงก็รับรู้ว่ายืดหลังตรง
แค่สังเกตความต่างว่า
ระหว่างลมหายใจหนึ่งกับอีกลมหายใจหนึ่ง
สภาพนั้นๆไม่เหมือนเดิมอย่างไร
มากขึ้นหรือน้อยลง เข้มข้นหรือเบาบาง
เพียงเท่านี้ นานไป ใจก็คลาย
จิตฉลาดขึ้น รู้ความจริงในตนมากขึ้น


พอกลับไปอยู่ในโลกที่วุ่นวาย
ผู้ปฏิบัติธรรมอาจต่างกันอีกครั้ง
เช่น เมื่อสักแต่เห็นว่ากายนั่งอยู่
ไม่มีใครนั่งอยู่
เห็นว่ากายนี้มีศักยภาพอย่างหนึ่งอยู่
นั่งอยู่อย่างเข้าใจอะไรดีพอ
ที่จะพูดให้คนอื่นเข้าใจตาม
นั่งอยู่อย่างรู้ดีพอ
จะทำสิ่งใดให้สำเร็จ
หรือว่านั่งอยู่ในภาวะเอ๋อๆ
ไม่เข้าใจพอ ไม่ได้รู้อะไรมากพอ
ที่จะพูดหรือทำอะไรให้เป็นประโยชน์
ก็ยอมรับตามจริงได้อย่างนั้น
ไม่เป็นทุกข์กับการอยากมีอยากเป็น
ที่เป็นไปไม่ได้เดี๋ยวนั้น
แต่อาจรู้ว่าต้องเรียน ต้องพยายามเท่าไร
จึงจะสำเร็จเหมือนรูปนามอื่นที่มีศักยภาพพอ


หากจะเกิดการแบ่งเพศอยู่บ้าง
ผู้ปฏิบัติธรรมก็จะเห็นเข้ามาในตน เช่น


หญิงที่เข้าใจอำนาจของเพศหญิง
เปลี่ยนโลกให้ดีขึ้นได้ด้วยความอ่อนโยน
ส่วนหญิงที่แข่งอำนาจบาตรใหญ่กับผู้ชาย
ทำให้โลกวุ่นวายได้เหมือนเดิมด้วยความก้าวร้าว


ชายที่จิตใจอ่อนไหวอ่อนแอ
ไม่แพ้ไม่ชนะ
ไม่แตกต่างจากหญิงที่อ่อนไหวอ่อนแอ
นานเข้าก็อาจอยากเป็นหญิงให้รู้แล้วรู้รอด ฯลฯ


สรุปคือ ปฏิบัติธรรมแล้วเข้าใจโลก
เข้าใจตัวเอง เข้าใจที่มาที่ไป
เข้าใจความเท่าเทียมและแตกต่างระหว่างเพศ
ไม่ใช่เริ่มด้วยเพศไหนแล้ว
ได้เปรียบทางการปฏิบัติกว่ากัน!


ดังตฤณ
กันยายน ๖๐








พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
ทรงมีพระปรีชาสามารถในด้านการดนตรีเป็นอย่างยิ่ง
ดังเรื่องราวที่คุณงดงามได้เรียบเรียงไว้
ในคอลัมน์ "จุดหมายปลายธรรม"
ตอน "พ่อหลวงของแผ่นดิน (๑๗) พระอัจฉริยภาพด้านการดนตรี"


เมื่อไม่สามารถฝึกเจริญสติโดยการดูลมหายใจได้
เนื่องจากความเจ็บป่วยทางกายเป็นอุปสรรค
จะมีวิธีอื่นใดที่สามารถปฏิบัติได้บ้าง
หาคำตอบได้จากคอลัมน์ "ดังตฤณวิสัชนา" 
ตอน "ควรเจริญสติอย่างไรในยามป่วยเป็นไข้หวัด"


หากเจ็บเพราะความรักมาหลายหน
จากการที่ถูกคนรักนอกใจมาทุกครั้ง
แล้วจะทำอย่างไรให้ทุกข์ใจน้อยลง
ลองมาดูกรณีศึกษาได้ในคอลัมน์ "โหรา (ไม่) คาใจ"
ตอน "มีรักครั้งใด (ไม่อยาก) เสียใจทุกครั้ง" ค่ะ

< Prev		Next >