ธรรมะจากพระสูตร Dhamma from Sutta

กฏุวิยสูตร ว่าด้วยภิกษุทำตัวเป็นของเสีย


กลุ่มไตรปิฎกสิกขา



[๕๖๘] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับ ณ อิสิปตนมฤคทายวัน ใกล้กรุงพาราณสี
ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า เวลาเช้า ทรงครองสบงแล้ว
ทรงถือบาตรและจีวร เสด็จเข้ากรุงพาราณสี เพื่อบิณฑบาต
พระผู้มีพระภาคเจ้า ขณะเสด็จเพื่อบิณฑบาตในสำนักของพวกมิลักขะซึ่งเป็นที่ซื้อขายโค
ได้ทอดพระเนตรเห็นภิกษุรูปหนึ่ง ซึ่งไร้ความแช่มชื่น
มีความแช่มชื่นภายนอก ลืมสติ ไม่มีสัมปชัญญะ ใจไม่มั่นคง
มีจิตกวัดแกว่ง ไม่สำรวมอินทรีย์ จึงตรัสกะภิกษุนั้นว่า
แน่ะภิกษุ เธออย่าทำตนให้เป็นของเสีย ตนที่ถูกทำให้เป็นของเสีย
ชุ่มสิ่งมีกลิ่นเหม็นคาว แมลงวันจักไม่ตอมไม่ไต่ นั่นเป็นไปไม่ได้.


ภิกษุนั้นได้รับพระโอวาทแล้ว ก็รู้สึกสลดใจทันที.


พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จเที่ยวบิณฑบาตในกรุงพาราณสีแล้ว
ภายหลังภัตตาหาร กลับจากบิณฑบาตแล้ว ตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาตรัสว่า
ภิกษุทั้งหลาย เมื่อเช้านี้ เราครองสบงแล้วถือบาตรจีวร เข้ากรุงพาราณสี เพื่อบิณฑบาต
ขณะเดินบิณฑบาตอยู่ที่สำนักของพวกมิลักขะซึ่งเป็นที่ซื้อขายโค
เราได้เห็นภิกษุรูปหนึ่ง ซึ่งไร้ความแช่มชื่น มีความแช่มชื่นภายนอก ลืมสติ
ไม่มีสัมปชัญญะ ใจไม่มั่นคง มีจิตกวัดแกว่ง ไม่สำรวมอินทรีย์
เราจึงกล่าวกะภิกษุนั้นว่า แน่ะภิกษุ เธออย่าทำตนให้เป็นของเสีย
ตนที่ถูกทำให้เป็นของเสีย ชุ่มสิ่งมีกลิ่นเหม็นคาว แมลงวันจักไม่ตอมไม่ไต่ นั่นเป็นไปไม่ได้
ภิกษุนั้นได้รับโอวาทแล้ว เกิดความสังเวช.


เมื่อสิ้นกระแสพระพุทธดำรัส ภิกษุรูปหนึ่งกราบทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า
ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ อะไรเป็นของเสีย อะไรเป็นกลิ่นเหม็นคาว อะไรเป็นแมลงวัน.


พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า อภิชฌาเป็นของเสีย พยาบาทเป็นกลิ่นเหม็นคาว
ความตรึกทั้งหลายที่เป็นบาปอกุศลเป็นแมลงวัน
แน่ะภิกษุ ตนที่ถูกทำให้เป็นของเสีย ชุ่มสิ่งมีกลิ่นเหม็นคาว แมลงวันจักไม่ตอมไม่ไต่ นั่นเป็นไปไม่ได้.







นิคมคาถา


แมลงวัน คือความดำริที่อาศัยราคะ ย่อมไต่ตอมภิกษุผู้ไม่คุ้มครองตาและหู ไม่สำรวมอินทรีย์
ภิกษุผู้ทำตนเป็นของเสีย ชุ่มสิ่งมีกลิ่นเหม็นคาว มีแต่ส่วนแห่งความคับแค้น
ย่อมเป็นผู้ห่างไกลจากพระนิพพาน
คนพาล มีปัญญาทราม ไม่ได้ความสงบภายใน
เที่ยวไปในบ้านหรือในป่าก็ตาม ก็ถูกแมลงวันรุมตอม
ส่วนคนเหล่าใดถึงพร้อมด้วยศีล ยินดีในความสงบระงับด้วยปัญญา
คนเหล่านั้นเป็นคนสงบ ย่อมอยู่เป็นสุข แมลงวันไม่ไต่ตอม


กฏุวิยสูตร จบ



(กฏุวิยสูตร พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต
พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ ๓๔)



แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ
Facebook! Twitter! Del.icio.us! Free and Open Source Software News Google! Live! Joomla Free PHP